سازمان بهداشت جهانی (who)  محدودیت یا عدم توانایی در انجام معمول فعالیت های روزمره را معلولیت می نامد.

معلولیت،  واقعیتی انکارناپذیر است که به عنوان یک پدیده‌ی اجتماعی از گذشته تا به حال در جوامع وجود داشته است.طبق آماری که  سازمان جهانی بهداشت ارائه کرده است،حدود ۱۰ درصد از جمعیت جهان،تقریبا ۶۵۰ میلیون نفر،دارای نارسایی‌های ذهنی، جسمی و یا حسی بوده و به اصطلاح معلول هستندکه نزدیک به ۸۰ درصدآن‌ها درکشورهای توسعه نیافته و در حال توسعه زندگی می کنند.

  جامعه‌ی جهانی،۱۰درصد معلولیت را برای ایران تخمین زده است که دلایل مختلفی مانند جنگ،تصادف،سقوط از ارتفاع،بیماری های مزمن و عوامل مادرزادی باعث ایجاد معلولیت شده است. این موارد که در نتیجه‌ی معلولیت به وجود آمده،باعث ایجاد تغییراتی در سبک زندگی می‌شود که ممکن است سلامت روحی فرد را به مخاطره بیاندازد.یکی از اقدامات در جهت بهبود سلامت روانی فرد،انجام فعالیت های جسمانی و ورزش است .طبیعتا فرد دارای معلولیت،دچار یک‌سری بحران‌های روحی است،ورزش به مثابه یک فعالیت درمانی تفریحی، علاوه بر پر کردن اوقات فراغت،می تواندجنبه های مقاومت روانی و اجتماعی را در فرد دارای معلولیت تقویت نماید .از دست دادن سلامت فیزیکی، به طور طبیعی با ناکامی بیشتر توأم بوده و به گونه‌ای،سلامت روانی فرد را مورد تهدید قرار می‌دهد که گاه سبب پیدایش حس حقارت دائمی و افسردگی می شود.ورزش می‌تواند از طریق تأثیر در فاکتورهای فیزیولوژیکی مانند افزایش ترشح بتا اندرو فین‌ها و مونو آمین‌ها و از طریق فراهم آوردن یک فعالیت نشاط‌ آور،ارتباط اجتماعی، یادگیری یک مهارت و به وجود آوردن اعتماد به نفس در کاهش اثرات افسردگی نقش داشته باشد. افراد معلول فعال،عملکرد اجتماعی بهتری نسبت به معلولین غیر فعال دارند و همچنین با افزایش ترشح سروتونین (هورمون شادی) موجب بهبود سلامت عمومی در آنان می‌شود که درمانی طبیعی برای افسردگی است و هر چه سطح فعالیت های بدنی افراد معلول بیشتر باشد کمتر به افسردگی دچار خواهند شد.ورزش می‌تواند  از طریق افزایش خود کارآمدی،افزایش اعتماد به نفس و کاهش استرس و اضطراب و تنش و خشم به بهبود سلامت روان کمک کند. ورزش باعث افزایش عزت نفس، فعال سازی رفتاری،احساس موفقیت و بالا بردن امید به زندگی،کمک به ارتباط دوستانه با همسن و سالان در اماکن ورزشی و افزایش روابط اجتماعی در این افراد ‌می شود و کیفیت زندگی را در سال‌های آینده بهبود ‌می بخشد. رقابت‌های ورزشی، همچنین وضعیت زندگی افرادی را که دچار معلولیت های ذهنی هستند بهبود می بخشد و در نتیجه بر زندگی همه‌ی کسانی که با آن‌ها در تماس هستند،تأثیر مثبت می‌گذارد. فعالیت ورزشی نقش بالقوه ای در بهبود ایجاد روابط افراد معلول فعال دارد ومی‌تواند به عنوان یک پروتکل درمانی غیر تهاجمی به برنامه‌ی روزانه افراد افزوده شود.

منابع:  مقالات دکتر فریده حلمی

۱ بررسی نقش ورزش بر سلامت روان معلولین جسمی حرکتی  مرد شهر شیراز

۲ بررسی نقش ورزش بر سلامت روان معلولین مرد شهر تهران

۳ بررسی نقش ورزش بر سلامت روان و معلولین قطع نخاع شهر تبریز

———————————————————————————————————————————————————————————————————————–